Martes, Mayo 26, 2015

ANG ALEGORYA NG YUNGIB

Ang Alegorya ng Yungib
ni Plato
(Isinalin sa Filipino ni Willita A. Enrijo)

At ngayon, sinasabi ko na hayaan mong ipakita ko ang isang anyo na dapat mabatid o hindi mabatid tungkol sa ating kalikasan: Pagmasdan! May mga taong naninirahan sa yungib na may lagusan patungo sa liwanag na umaabot sa kabuuan nito. Sila’y naroroon mula pagkabata, at ang kanilang mga binti at leeg ay nakakadena kung kaya’t hindi sila makagalaw, hadlang ito sa pagkilos pati ng kanilang mga ulo . Sa di kalayuan, sa taas at likod nila ay may apoy na nagliliyab,  sa pagitan ng apoy at mga bilanggo may daang papataas. Kung ang paningin mo ay dadako sa mababang pader nito, maihahalintulad ito sa isang tabing na pinagtatanghalan ng mga puppet.

Nasilayan ko.

At nasilayan mo rin ba  ang mga taong dumadaan sa pagitan ng mga dingding  na  may dala- dalang mga monumento  at larawan ng mga hayop na likha sa kahoy at bato? Ang iba sa kanila ay nagsasalita, ang iba ay tahimik. Naipakita  mo sa akin ang kakaiba nilang imahe. Sila nga ay kakaibang mga bilanggo.

Katulad natin, ang tugon ko,  na ang tangi nilang  nakikita  ay pawang  sarili nilang mga anino?

Totoo, ang sabi niya, paano nila makikita ang ano man kung hindi sila pinahihintulutang gumalaw maging ang kanilang mga ulo? At may mga bagay na dapat lamang dalhin sa paraang dapat lamang makita ng mga anino? Oo, sabi niya. At kung nakaya nilang hindi sumang-ayon sa isa’t isa, hindi ba nila ipinalalagay na sila ay tumutukoy ng  kung ano pa man para sa kanila?

Tunay nga.

 At sa higit pang pagpapalagay na ang mga bilanggo ay may alingawngaw mula sa ibang dako, hindi ba nila natitiyak na  baka guniguni lamang ito ng isang dumaan at may ipinagpapalagay tungkol sa pinagmumulan ng tinig?

Walang tanong-tanong, ang tugon.

Sa kanila, ang sabi ko, ang katotohanan ay walang kahulugan kundi ang anino ng mga imahe. Iyan ang tiyak. Ngayon, balikan muli natin kung ano ang likas na magaganap kung sakaling ang mga bilanggo ay maging malaya at di maaabuso sa kanilang pagkakamali. Sa una, kung ang isa sa kanila ay mapalalaya at biglang tumayo, lumingon, lumakad at tumingin patungo sa liwanag. Magdurusa sa sobrang sakit. Ito mismo ang magpapalungkot sa kaniya. Gayundin hindi niya makikita ang dati niyang kalagayan sapagkat ang tanging nakikita  niya ay mga anino lamang. Pagkatapos isaisip,  tinuran ng isa na ang kaniyang nakita noong una ay guniguni lamang, ngunit ngayon, siya ay papalapit na sa pagkatao. Nakikita niya, mayroon na siyang  maliwanag na pananaw- ano ang magiging tugon niya?

O kaya’y, maaari mong isipin na ang kaniyang guro ay nagtuturo ng mga bagay na dapat niya lamang kilalanin. Hindi ba siya nagugulumihanan?  Hindi kaya siya mahumaling na ang anino na kaniyang nakita  noong una ay mas tunay kaysa mga bagay na nakikita niya sa kasalukuyan?

Malayong katotohanan.

At kung siya ay napilitang tumingin nang diretso sa liwanag, wala ba siyang  nararamdamang sakit upang siya’y magkubli sa nakikitang bagay? Kaniya bang aakalain na siya ay nasa katotohanang mas maliwanag  kaysa  mga bagay na nakikita sa kasalukuyan?

Totoo, ang sabi niya.

At kung ipinalalagay pang muli na siya ay atubiling hinila pataas sa matarik at bako-bakong daan hanggang sapilitan siyang makarating sa harap mismo ng araw, hindi ba siya mahihirapan at magagalit? Kapag nilapitan niya ang liwanag, ang kaniyang mga mata ay maaaring masilaw at hindi niya magagawang makita ang mga bagay-bagay sa kasalukuyan - ang katotohanan.

Hindi muna sa kasalukuyan, sabi niya.

Kailangang mahirati ang kaniyang paningin sa dakong itaas ng mundo. At makita niya nang maliwanag ang mga anino, kasunod ay ang repleksiyon ng tao at  iba pang bagay sa tubig, at ang mismong mga bagay. Pagkatapos, tititig siya sa liwanag ng buwan at mga bituin, at sa maningning na kalangitan; at kaniyang makikita ang ulap at mga bituin sa gabi nang mas maningning kaysa liwanag  ng araw na hatid ng umaga.

Tiyak.

Higit sa lahat, magkakaroon siya ng kakayahang makita  ang araw, hindi lamang ang repleksiyon niya sa tubig kundi makikita niya  ang sarili sa kinaroroonan, at hindi sa iba pa man, at siya ay makapagninilay-nilay kung sino siya.

Tiyak.

At siya ay makararating sa pagtatalo na siya mismo ay naglaan ng panahon. At ang gumagabay sa lahat ng ito ay yaong nakikita sa mundo, na naging dahilan upang siya at ang kaniyang kapwa ay masanay sa pagtitig.

Maliwanag, sabi niya, una niyang makikita ang liwanag pagkatapos ang dahilan tungkol sa kaniyang sarili. At kung maalala niya ang dating tahanan, at ang karunungan sa yungib pati ang mga kapuwa bilanggo, hindi ba niya maipalalagay na mapaliligaya niya ang sarili sa pagbabago at kaawaan na lamang sila?

Tiyak at tumpak.

At kung sila ay nasanay na sa pagtanggap ng mga karangalan sa kung sino sa kanila ang mabilis na makapuna sa pagdaan ng mga anino at makapagsabi kung sino ang nakaranas niyon dati? Kung sinuman ang makapagpapasiya nang mahusay para sa kinabukasan, sa iyo bang palagay sino ang makapag-iingat sa tinatawag na dangal at kaluwalhatian? O kaya’y kainggitan ba ang may taglay nito? Hindi ba niya babanggitin ang tinuran ni Homer.

“Mas mabuting maging mahirap na alipin ng dukhang  panginoon.” At matututuhang tiisin ang mga bagay kaysa isaisip ang kanilang ginagawa at mamuhay katulad ng kanilang gawi?

Oo, ang sabi niya. Sa palagay ko ay pipiliin niyang magtiis kaysa aliwin ang mga huwad na akala at mabuhay sa kahabag-habag na kalagayan.

Para makatiyak, sabi niya.

At kung mayroon mang paligsahan, at kailangan niyang makipagtagisan sa pagsukat sa mga anino kasama ang mga bilanggo na kailanman ay di nakalaya mula sa yungib. Sa sandaling ang paningin ay nananatiling mahina, at bago ito maging matatag (may dapat isaalang – alang sa panahon na kakailanganin upang makamit ang bagong kalagayan ng paningin) hindi ba siya katawa-tawa? Sasabihin ng tao sa kaniya na ang pagpunta at pagdating niya nang wala ang mga paningin ay mas mabuti na hindi na lamang isaisip ang pag-unlad. At kung sinuman ang sumubok na palayain ang iba at gabayan  patungo sa liwanag; hayaang  hulihin ang nagkasala at dalhin  nila  sa  kamatayan.

Walang tanong, ang sabi niya.

Ito ang kabuuan ng alegorya,  ang sabi ko; maaari mong dagdagan mahal kong Glaucon  ang mga dating katuwiran. Ang bilangguan ay mundo ng paningin, ang ilaw ng apoy ay ang araw. Hindi mo ako mamamali kung ipakakahulugan mo na ang paglalakbay papataas ay maging  pag-ahon ng kaluluwa patungo sa intelektuwal na mundo batay sa mahina kong paniniwala.  Aking ipinahahayag, ito ay batid ng Diyos maging tama man o mali. Ngunit tunay man o huwad, ang aking opinyon sa mundo ng karunungan ay ito, ang ideya ng kabutihan ay nananatili sa huli at matatagpuan lamang nang may pagpupunyagi; at kapag ito’y natagpuan, ang lahat ng bagay na maganda at tama sa daigdig at ang pangunahing pinagmumulan  ng dahilan at katotohanan ay yaong sinumang may kapangyarihang kumilos nang may katuwiran sa publiko o pribadong buhay. Samakatuwid kailangan na ang kaniyang mga mata  ay may matibay na tuon para sa mga bagay na ito.

Sumasang-ayon ako, sabi niya, hanggat may kakayahan akong maunawaan ka.

At ang sabi ko, huwag kang magtaka sa iba na may magandang pananaw na ayaw man lang magbahagi  para sa kapakanan ng tao; para sa kanilang kaluluwa sa itaas ng mundo ay madali lamang kung saan sila’y naghahangad na manirahan; magiging likas ang kanilang paghahangad, kung ang ating alegorya ay  mapagkakatiwalaan.

Oo, tunay na likas.

At mayroon bang bagay na nakapagtataka sa mga taong nakadaan mula sa banal na pagninilay-nilay patungo sa makasalanan nilang kalagayan o gumawa ng labag sa kagandahang-asal? Samantala, habang ang kaniyang mga mata ay kumukurap bago siya mahirati sa kadiliman, siya ay mapipilitang lumaban sa korte o sa ibang lugar, tungkol sa anino ng imahe ng katarungan at  magpupunyaging maunawaan nang ganap ang katarungan.

Anuman, ngunit kamangha-mangha ang kaniyang tugon.

Sinuman ang  may wastong pag-iisip ay mababatid na ang pagkalito ng mga paningin ay dalawang uri o nanggaling sa dalawang dahilan, maaaring mula sa paglabas ng liwanag o patungo sa liwanag. Kapag nakita niya na sinuman na may pananaw na magulo at mahina ay masasabing hindi pa handang humalakhak. Una niyang itatanong kung ang kaluluwa ba ng tao ay maghahatid nang maliwanag na buhay? O kaya’y maglalapit mula  kadiliman patungo sa araw na labis na nakasisilaw? At kaniyang bibilangin ang maligayang kalagayan niya, at siya ay maaawa sa iba, o kung nasa isipan man niyang pagtawanan ang kaluluwa na nanggaling mula ilalim patungo sa liwanag, mayroon pang mga dahilan bukod dito kaysa mga halakhak na bumati sa kaniya at bumalik mula sa itaas ng liwanag patungo sa yungib.

Iyan, ang sabi niya na dapat itangi.


120 komento:

  1. alegorya ng yungib liwanag at dilim?

    TumugonBurahin
  2. kamsahamnida ^_^

    TumugonBurahin
  3. hindi ko pa rin masasagot mga tanong ni maam

    TumugonBurahin
  4. hindi ko pa rin masasagot mga tanong ni maam

    TumugonBurahin
    Mga Tugon
    1. sino ba teacher nyu sa fil? dati? samin si ma'am palac badtrip na yan dameng tanong eh sasabunin ka talaga kainis

      Burahin
    2. Ano ibig sabinin ng Maliwanag, sabi niya, una niyang makikita ang liwanag pagkatapos ang dahilan tungkol sa kaniyang sarili. At kung maalala niya ang dating tahanan, at ang karunungan sa yungib pati ang mga kapuwa bilanggo, hindi ba niya maipalalagay na mapaliligaya niya ang sarili sa pagbabago at kaawaan na lamang sila?

      Burahin
  5. haha nasasalamin ba ? sa kultura at kaugalian ni la yung kwento ? di ko masagot repot nanamin mamaya haha

    TumugonBurahin
  6. Naalis ng may-ari ang komentong ito.

    TumugonBurahin
  7. Naalis ng may-ari ang komentong ito.

    TumugonBurahin
  8. komento tungkoL dito
    Sila’y naroroon mula pagkabata, at ang kanilang mga binti at leeg ay nakakadena kung kaya’t hindi sila makagalaw, hadlang ito sa pagkilos pati ng kanilang mga ulo . Sa di kalayuan, sa taas at likod nila ay may apoy na nagliliyab, sa pagitan ng apoy at mga bilanggo may daang papataas. Kung ang paningin mo ay dadako sa mababang pader nito, maihahalintulad ito sa isang tabing na pinagtatanghalan ng mga puppet.

    TumugonBurahin
  9. Ano ang anyo at estruktura sa alegorya ng yungib?

    TumugonBurahin
  10. sir/mam ano po ba ang makukuhang impormasyon dyan sa kwento na yan na tungkol sa bansang greece

    TumugonBurahin
    Mga Tugon
    1. paalala lamang po.. isa po iyang sanaysay at hindi isang kwento... at sa aking palagay alam mo naman ang isang sanaysay hindi ba?

      para sagutin ang tanong mo... hindi tungkol sa greece ang sinulat ng may-akda... kung titingnan mo ang may-akda siya ay si Plato isang tanyag na pilosopo. ang kaniyang isinulat ay isa niyang paniniwala kung saan ang mga tao na nakakadena ay ang mga taong ang alam lamang ay ang pisikal na itsura ng bagay, ang anino nilang nakikita na nagmumula sa labas ng yungib ay ang mga anino ng mga nasa labas. Kung kaya't ang inaakala nilang ang anino ang tunay na bagay na makikita sa labas ay itim lamang na repleksiyon mula sa labas. Ang mga tao namang may mga dalang mga painting at kng ano ano pa ay iyong mga taong may kaunting nalalman ngunit hindi alam ang katotohanan. At mayroong hinila na nakakadenang tao papuntang labas at nakita niya ang tunay na itsura ng mga aninong nakikita niya sa loob... ng pumasok siya ulit sa yungib ay sinabi niya pa ito sa kaniyang mga iba pang kasama ngunit walang naniniwala sa kaniya... kung kaya't ang taong hinila sa labas ay ang taong pilosopo na nakaalam ng lahat ngunit piagtatawanan lang siya ng mga taong nakakarinig sa kaniya. Kung kaya't ang pinaikling bersiyon ng lahat ng aking sinabi ay:

      Ang tao ay nabubuhay lamang sa kaniyang mga pisikal na nakikita sa labas, ngunit kung hihimayin ito mayroon palang mas magandang kahulugan ang bawat anino o bagay na nakikita natin...


      Maraming salamat :)

      Burahin
    2. ano po ang kanyang tema at yung nagpapatunay ayon sa teksto niya?

      Burahin
    3. At kung siya ay napilitang tumingin nang diretso sa liwanag, wala ba siyang nararamdamang sakit upang siya’y magkubli sa nakikitang bagay? Kaniya bang aakalain na siya ay nasa katotohanang mas maliwanag kaysa mga bagay na nakikita sa kasalukuyan?
      Paki explain nga po nito thankyou po

      Burahin
    4. Hindi yan kuwento ito ay isang sanaysay na nais ipabatid ni Plato na tayo ay huwag lang makontento sa kaalamang alam lang natin bagkus dapat pa tayong tumuklas at pagbutihin ang ating mga kaalaman sa mas maraming paraan...

      Burahin
    5. Yung sa amin iintindihin namin ang kwenta tapos ieexplain through drawing or Poster Making in short.

      Burahin
  11. Ano po ang mga mahahalagang aral na makukuha dito?

    TumugonBurahin
    Mga Tugon
    1. Ang mhahalagang aral ay matuto tayong tumanggap sa mga pagbabago na nangyayari sa mundo at buksan ang ating mga mata sa tunay at reyalidad ng buhay at huwag tayong mgaing bilango sa kamangmangan

      Burahin
    2. nice thank you unknown sa mga sagot mo lalo ko tuloy naunawaan yung sanaysay niya

      Burahin
  12. Thank you sa nag post dahil nasagot ko ang mga katanungan ng aming guro ����

    TumugonBurahin
  13. sa totoo lang wala talaga po akong maintindihan...
    Ang lalim po kasi,tapos kailangan po namin saggutinn yung mga question sa filipino subject namin

    TumugonBurahin
    Mga Tugon
    1. Simbolismo kasi anf sanaysay na ito at hindi literal ang pagkakaunawa...

      Burahin
  14. maaari po ba kayong magbigay ng isang halimbawa na facts about dito? pls

    TumugonBurahin
  15. Ano ang nais ipabatid ng "Alegorya ng Yungib"?

    TumugonBurahin
  16. Ang hirap naman tapos ang lamin bisaya pwede pah.. hehee

    TumugonBurahin
  17. Summary po nitong kwento nato please

    TumugonBurahin
  18. Sumasangayon ka ba sa alegorya ng yungib ipaliwanag

    TumugonBurahin
  19. Paano po nagbigay ng konklusyon si plato sa kanyang sanaysay?

    TumugonBurahin
    Mga Tugon
    1. Base sa mga simbolong ginamit nya kagaya ng yungib... kadena...mga nakatali at liwanag

      Burahin
  20. di ko naintindihan ang lalim ei sana naman may mag paiwanag oh plss po ^_^

    TumugonBurahin
  21. ang hirap talagang intindihin yang alegorya sa yungib ang lalim ng mga salita

    TumugonBurahin
  22. Basi sa aking pagkakaintindi ang alegorya ng yungib ay pinapahiwatig ang mapanlinlang na mundo at ang mapanghusgang tao dagil sa kakulangan sa pagiisip at panguunawa sa nangyayari

    TumugonBurahin
  23. Bakit sila tina tawag na bilanggo?

    TumugonBurahin
  24. Bakit sila tinatawag na bilanggo?

    TumugonBurahin
  25. Ano po ang layunin ng may akda ng algorya ng yungib.Bakit niya sinulat ito?

    TumugonBurahin
  26. salamat dahil dto mas nauunawaan ko ang ibig sabihin ng sanaysay na to..kung may malalim lamang tayo na pangunawa,maganda itong basahin...para sa makabagong henerasyon...

    TumugonBurahin
  27. pa help po may tanong kasi prof. namin tungkol dito. Paano binigyan kahulugan ni Plato ang ating pisikal na mundo?

    TumugonBurahin
  28. ano po ba ang kahalugan ng alegorya?

    TumugonBurahin
  29. kailangan po namin sa report ano po ba ang mismong punto sa kwento?

    TumugonBurahin
  30. teacher namin yung nagsalin sa filipino nyan :))

    TumugonBurahin
  31. Yung buod po ng kwento po please...

    TumugonBurahin
  32. Ano po ang ipinapakitang damdamin nito?

    TumugonBurahin
  33. Kung ang tinutukoy na mga tao sa yungib ay ang sangkatauhan, bakit sila tinawag na mga "bilanggo" ni plato?

    TumugonBurahin
  34. Ano po ba yung kultura at kaugalian nila na maaring masalamin sa gresya?

    TumugonBurahin
  35. ano o ang mga isyung nakapaloob dito?

    TumugonBurahin
  36. Yung naintindihan ko dito dapat mas magtake pa tayo ng mga panibagong challenges kase pag dumating yung point na magbago ang mundo hindi ka mahihirapan sabayan ito.

    TumugonBurahin
  37. Ano po bang Kung klusyon ng kwentong ito? Replay please

    TumugonBurahin
  38. Ano po ba ang konotasyon at denotasyon sa sanaysay?

    TumugonBurahin
  39. Ehhh di ko na understand what drag😑

    TumugonBurahin
  40. Ipinapakita lamang sa sanaysay na ito ang mga nakikita nating pngyayari sa lipinan, base sa aking pagkakaunawa ipinapakita ang kalagayan ng mga mahihirap na tao base sa mga nakagabos sa na mga tao sa sanaysay...kailangang maunawaan ng bawatvisa na hindi kahirapan ang magiging rason upang hindi tayo umusad sa ating buhay.

    TumugonBurahin
  41. Ano meaning Ng yungib,mataas na daan,Kaden's,bilanggo,at papet

    TumugonBurahin
  42. Ano Ang Tema at nilalaman Ng alegorya Ng yungib?

    TumugonBurahin
  43. Sino ang dalawang nag uusap sa kwento?

    TumugonBurahin
  44. Ano ano poba ang kanilang paniniwala sa kanilang nakikita?

    TumugonBurahin
  45. Ano Ang pangunahing kaisipan at layunin Ng alegra Ng yungib

    TumugonBurahin
  46. Mag bigay ng mga nagkakasalungatang ideya o kaisipan sa sanaysay mag bigay ng tatlong ideya

    A.
    -kasalungat
    B.
    -kasalungat
    C.
    Kasalungat

    Patulong namn po

    TumugonBurahin
  47. Mag bigay ng mga nagkakasalungatang ideya o kaisipan sa sanaysay mag bigay ng tatlong ideya

    A.
    -kasalungat
    B.
    -kasalungat
    C.
    Kasalungat

    Patulong namn po

    TumugonBurahin
  48. Bakit po para sa mga bilanggong naka kadena ang mga anino ang realidad o katotohanan? Patulong poooo.

    TumugonBurahin
  49. Ano po sinisimbolo ng kadena po sa sanaysay?

    TumugonBurahin
  50. Ano po ang tagpuan at panahon ng alegorya sa yungib?

    TumugonBurahin
  51. Ano Ang sinisimbolo ng yungib sa nakasaad sa sanaysay?

    TumugonBurahin
  52. Paano nilarawan ni Plato Ang mga tauhan sa sanaysay

    TumugonBurahin
  53. Pano Kung kalagan ang isang bilanggo ng yungib at akayin at kaladkarin palabas ng madilim nyang kulungan

    TumugonBurahin
  54. "After reading your article I was amazed. I know that you explain it very well. And I hope that other readers will also experience how I feel after reading your article.

    " 먹튀폴리스

    TumugonBurahin